Ev Kiraları Düşüşe Geçti: Rüzgar Tersine Döndü
Eylül 2024’te Türkiye genelinde yıllık kira artış oranı yüzde 45.2 olarak kaydedildi; bu oran, önceki ayda yüzde 47.1 olarak belirlenmişti. Bu düşüş, kiraların artış hızının yavaşladığını gösteriyor.
Üç Büyük Şehirde Düşüş
Kira fiyatlarının artış hızının gerilemesi, özellikle üç büyük şehirde belirgin bir şekilde hissediliyor. İstanbul, Ankara ve İzmir’deki yıllık kira artış oranları, Ağustos ayından Eylül ayına geçerken düşüş gösterdi. İstanbul’da yüzde 46.7’den 46.2’ye, Ankara’da yüzde 56’dan 51.3’e, İzmir’de ise yüzde 62.5’ten 56.3’e indi. Bu durum, kiralama açısından bu şehirlerin cazibesinin azaldığını ortaya koyuyor.
İstanbul'un Reel Kiraları
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) ile sahibinden.com’un iş birliğiyle hazırlanan "sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü" raporuna göre, İstanbul'da reel kiralar yıllık bazda yüzde 2.1 düşerken, Ankara’da yüzde 1.3, İzmir’de ise yüzde 4.6’lık bir artış kaydedildi. Bu, yatırım amaçlı konut alımının İstanbul’da cazip olmadığını, ancak Ankara ve İzmir’in alternatif bir seçenek sunduğunu gösteriyor.
Kiralık Konut Sayısı Arttı
Kiralık konut ilan sayısı, ülke genelinde artış gösterdi. Toplamda yüzde 4.7’lik bir artışla, kiralık konut sayısı 347 bin 927’den 364 bin 306’ya yükseldi. İstanbul’da bu rakam yüzde 1.9 artarak 100 bin 256’ya, Ankara’da yüzde 5.7 artarak 26 bin 198’e, İzmir’de ise yüzde 1.2 artarak 27 bin 386’ya ulaştı. Ancak, kiralık konut talebinin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0.8 oranında azaldığı gözlemlendi. Bu durum, mevsimsel etkilere bağlanıyor. Eylül ayında kiralık konut sayısı yüzde 4.7 artarken, kiralanan konut sayısı yüzde 9.6 oranında azaldı.
Satış Piyasasında Yavaşlama
Konut satış piyasasında da artış hızı yavaşladı. Eylül 2024 itibarıyla ülke genelindeki konut fiyatlarının yıllık artış oranı yüzde 21.6 olarak belirlenirken, İstanbul’da bu oran yüzde 20.8, Ankara’da yüzde 22.4, İzmir’de ise yüzde 26.6 seviyelerine ulaştı. Yıllık reel gerileme ise ülke genelinde yüzde 18.6, İstanbul’da yüzde 19.2, Ankara’da yüzde 18.1, İzmir’de ise yüzde 15.3 olarak kaydedildi. Türkiye genelinde ortalama satılık konut metrekare fiyatı 30 bin 416 TL olarak tespit edildi. İstanbul’da bu rakam 41 bin 667 TL, Ankara’da 23 bin 161 TL, İzmir’de ise 35 bin 633 TL olarak belirlendi.
Satılık İlan Sayısında Düşüş
Satılık konut ilan sayısı da azalma gösterdi. Ülke genelinde bu oran yüzde 5.1 düşerek 860 bin 9’dan 815 bin 839’a geriledi. İstanbul’da yüzde 4.5, Ankara’da yüzde 5.6, İzmir’de ise yüzde 5’lik bir azalma görüldü. Eylül ayında konut talebi yüzde 1.2 artarken, satılan konut sayısının ülke genelinde, Ankara ve İzmir’de azalması, İstanbul’da ise artması dikkat çekti. Satılık ilan sayısının genel olarak azalması, piyasanın duraklama dönemine girdiğini gösteriyor.
Gelecek İçin Beklentiler
Kira piyasasında yaşanan bu değişiklikler, konut almak veya kiralamak isteyenler için yeni fırsatlar sunuyor. Düşen kiralar, özellikle genç nüfus ve yeni evlenen çiftler için daha erişilebilir bir konut piyasası anlamına gelebilir. Ancak, piyasanın geleceği, ekonomik koşullara ve faiz oranlarına bağlı olarak şekillenecektir. Özellikle yatırımcılar, İstanbul gibi büyük şehirlerdeki kira fiyatlarındaki düşüşü dikkate alarak stratejilerini yeniden gözden geçirebilirler.
Sonuç olarak, kira ve konut satış fiyatlarındaki bu değişimler, piyasanın dinamiklerini etkileyen önemli bir unsur olarak öne çıkıyor. Emeklilerin, gençlerin ve yeni ailelerin konut sahibi olma hayallerini gerçekleştirmek için daha elverişli bir ortam oluşmaya başlamış durumda.