Son günlerde en çok tartışılan konulardan biri. Tartışmanın nasıl sonuçlanacağı merakla bekleniyor. Sonuç ne olursa olsun verilecek kararın çok iyi gerekçelendirilmesi gerekiyor. Çok ayrıntılı düşünülmeli ve konu enine boyuna tartışılmalı. 


Bu konuda elbette yetkililerin, konuyu ele alacak uzmanların, kendilerine danışılacak eğitimcilerin ve toplumdaki herkesin bir fikri var. Kararın gerekçelendirilmesine ve fikirlerimize ışık tutacağını düşündüğüm bazı istatistikleri ve araştırma sonuçlarını paylaşmak istiyorum.

Güney Kore, Japonya ve Amerika’dan sonra dershanelerin en yaygın olduğu 4. ülke Türkiye. Türkiye’de yaklaşık olarak 4 bin dershane var, bu dershanelerde 1 milyon 220 bin öğrenci eğitim görüyor ve 50 bin çalışan var.

Türk Eğitim Derneği’nin “Ortaöğretime ve Yükseköğretime Geçiş Sistemi” konusunda çok ayrıntılı bir araştırması var. Bu araştırmanın sonuçlarına göre;

Ortaöğretime geçiş ve üniversite giriş sınavları için ailelerin dershanelere ödediği miktar 5.707.811.064.

Ailelerin özel ders ücreti ödemeleri 2.374.954.883.

Karar ne olursa olsun özel ders ücreti ödeyen aileler bu ücreti ödemeye devam edeceklerdir. Dershaneler kapatıldığında özel ders alanlar diğerlerine göre ayrıcalıklı olabilirler mi? Aileler dershanelere ödedikleri ücretleri özel derslere aktarabilirler mi? Bu durumda neler olabilir?

Başarılı olduğu için dershanede ücretsiz okuyan öğrenci yüzdesinin en yüksek olduğu gelir grubu hane halkı gelirinin aylık 5.000 TL’den fazla olduğu grup. Yani aylık geliri 5.000 TL’den fazla olan ailelerin çocukları başarılı oldukları için dershanede ücretsiz eğitim görüyorlar.

Hem ilköğretim öğrencilerinin hem de lise öğrencilerinin dershaneye gitme nedenleri arasında gösterdikleri ilk iki neden “okulda sınava hazırlık çalışmalarının yetersiz olması” ve “dershanelerin kendi eksikliklerini tamamlayıcı nitelikte olduğunu düşünmeleri” şeklindedir. Doğrudan okuldaki eğitimin yetersiz olduğunu düşünenlerin oranı ise % 5’tir. Velilerin ise çoğu okuldaki eğitimi yeterli bulmakta, fakat iyi bir puan için yine de dershaneye gitmesi gerektiğini düşünmektedirler. 

ENOSCO’ya (Avrupa Dershaneler Birliği) göre ise farklı isimlerde de olsa dershane işlevi gören kurumlar her ülkede mevcuttur ve bu kurumlardan vazgeçilemez. Çünkü dershaneler okulların yardımcısıdır. Dershaneler sadece sınavlara hazırlamıyor, okul derslerine de yardımcı oluyor.

Tüm paydaşların görüşlerinin alınıp, konunun enine boyuna tartışılması dileğiyle.