8 Yıldır Beklenen Yönetmelik Hayata Geçiyor!
Devlet Memurları Kanunu'nda 2016 yılında yapılan bir düzenleme ile doğum sonrası yarım zamanlı çalışma hakkı tanınmıştı. Ancak yıllarca uygulanamayan bu hak, 2023 yılına "Aile Yılı" olarak ilan edilmesinin ardından hayata geçiyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, yönetmeliği hazırlayarak memurların görüşlerine sundu. Bu yeni düzenleme ile, doğum yapan veya evlat edinen memurların çocuk bakımına daha fazla vakit ayırabilmesi amaçlanıyor.
Kimler Bu Haktan Yararlanacak?
Yönetmelik taslağına göre, doğum yapan kadın memurlar ile eşinin doğum yapan erkek memurları kapsayacak. Bu düzenleme, analık veya babalık izninin sona ermesinin ardından başlatılacak. Memurlar, yarım zamanlı çalışmaya başlamadan en az 1 ay önce ilgili kuruma başvuru yapacak. Haftalık normal çalışma süresi 40 saat olan memurlar, artık sadece 20 saat çalışacaklar. Memurlara bu 20 saati nasıl dolduracaklarına dair iki seçenek sunulacak: Haftanın belirli günlerinde tam gün çalışma ya da her güne yayılmış kısmi süreli çalışma.
Yarım zamanlı çalışma hakkı, çocuğun zorunlu ilköğretim çağının başladığı tarihten sonra sonlanacak. Ayrıca, eşiyle evlat edinen veya tek başına evlat edinen memurlar da bu haktan faydalanabilecek. Ancak, eşlerin ikisi de memursa, aynı dönemde yarım zamanlı çalışamayacaklar.
Yarım Zamanlı Çalışmada Maaş ve Sosyal Haklar
Bu hak yalnızca bir defa kullanılabilecek. Memurlar, yarım zamanlı çalışma süresince maaşlarının yarısını alacaklar. Ancak yıllık izin ve mazeret izni gibi diğer sosyal haklar tam olarak verilecek. Çalışma saatleri ve usulleri, memurun talebi ya da hizmet ihtiyacına göre her yıl ocak ve temmuz aylarında yetkili amir tarafından düzenlenebilecek.
Yarım zamanlı çalışmaya devam eden memurlar, görevde yükselme ve kademe ilerlemesi gibi haklardan da yararlanacak. Ancak, yarım zamanlı çalışma süresindeki hizmet süreleri "yarım" olarak hesaplanacak. Milli Eğitim Bakanlığı ise öğretmenler için özel çalışma esasları belirleyecek.
Yarım Zamanlı Çalışmaya Karşı Yasaklı Faaliyetler
Yarım zamanlı çalışma hakkı, ticaret yapan veya memurlara yasaklanan kazanç getirici faaliyetlerde bulunan memurları kapsamayacak. Böyle bir durumda, memurun yarım zamanlı çalışma hakkı iptal edilecek.
Doğum İzni ve Yeni Yardımlar
Devlet memurları için doğum izni, doğumdan önce ve sonra toplamda 16 hafta olarak uygulanıyor. Kamu çalışanları, doğum izninin ardından isteğe bağlı olarak 2 yıla kadar ücretsiz izin alabiliyor. Özel sektör çalışanları ise bu süreyi 6 ay ile sınırlı tutabiliyor.
Babalık izni ise memurlar için 10 gün, özel sektörde ise 5 gündür. Bunun yanı sıra, TBMM Genel Kurulu'nda bu hafta ele alınacak torba yasa teklifinde, 1 Ocak 2025’ten itibaren doğan ilk çocuk için annelere bir seferlik 5 bin TL doğum yardımı ödenecek. İkinci çocuk için her ay 1.500 TL, üçüncü çocuk için ise 5 bin TL doğum yardımı verilecek. Bu yardımlar, çocuk 5 yaşını doldurana kadar sürecek.
Aile Yılı ile Büyük Adım
Aile Yılı kapsamında memurlara getirilen bu yeni hak, aile yaşamını desteklemeyi ve çalışma hayatını dengelemeyi amaçlıyor. Memurlar, bu düzenleme ile çocuklarının bakımına daha fazla vakit ayırabilecek ve iş hayatı ile aile yaşamı arasında daha sağlıklı bir denge kurabilecekler. Bu uygulama, kamu sektöründe çalışan anneler ve babalar için önemli bir kolaylık sağlıyor.
