Yetenek genel anlamda; bir şeyi anlama ya da yapabilme yeteneği ve kabiliyeti şeklinde tanımlanmaktadır. İnsan hayatının her aşamasında artarak gelişim gösteren yetenek kişiye göre değişkenlik gösterir. Her bireyin doğuştan her şeyi yapabilme yeteneği vardır. Doğuştan olan yeteneğin ve yaratıcılığı tetikleyen çevre faktörleri de vardır. Üstün yetenekli bireyler yaratıcıdır ve alışılmışın dışına çıkarlar, araştırırlar, keşfederler ve merakları maksimumdadır.
Üstün ve özel yeteneklilik; çocuğun, algı, dikkat kontrolü, problem çözme, sosyal, duygusal gibi bir takım alanların bazılarında veya hepsinde uzman kişiler tarafından ölçülebilen, yaşıtlarından ileri düzeyde olma durumudur.

Bilsem, Bilim ve Sanat Eğitim Merkezlerinin kısaltılmışıdır. İlkokullarda sınavla belirlenen özel/üstün yetenekli öğrencilerin normal öğrenim kurumlarındaki eğitimlerini engellemeyecek şekilde bireysel yeteneklerini ve sahip oldukları kapasitelerini geliştirerek üst düzeyde kullanmalarını sağlamak amacıyla devlete bağlı olarak açılmış olan özel eğitim kurumlarıdır. Her ilde bir Bilsem olmakla birlikte büyük şehirlerde birden fazla olabilmektedir.

Her birey hayata birçok farklı yeteneklerle yüklenmiş olarak başlar. Ülkemizde birkaç seneye kadar bu farklı yetenekler zaman içerisinde rastgele ve tesadüflerle ortaya çıkarılırdı. Bazı bireylerde bulunan bu üstün yeteneklerin kısa zamanda ve zamanında keşfetmek, geliştirmek ve topluma katkıda bulunmalarını sağlamak için Bilsem kurulmuştur. Her çocuk özeldir. Çocuklarımızın topluma faydalı ve hayatında mutlu bir birey olarak devam etmesi için yeteneklerinin keşfedilmesi gerekir.

Bilsem’e öğrenci seçimi Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından her yıl belirlenen tarihlerde yapılan sınav sonuçlarına göre yapılmaktadır. Bu sınav ilkokul 1., 2. ve 3. sınıfta tablet üzerinden yapılmaktadır.Sınava katılacak öğrenciler kendi sınıf öğretmeni tarafından doldurulan “gözlem formu” listesiyle aday gösterilmektedir.

Aday gösterilen öğrenciler tablet üzerinde yapılan dijital uygulama sınavına girerler. Sınav sonrası öğrencinin yetenek alanları bazında sonuçlara göre ülke ortalaması belirlenerek, kazanan öğrenciler ilan edilir. Bireysel zeka testi sonuçlarına göre Bilsem’e kayıt hakkı kazanılır. Ayrıca resim ve müzik alanlarında da yetenek sınavları açılır. Bu alanlarda da öğrencinin yetenekli olduğu alanda Bilsem’e kayıt hakkı olur.

Bu alanlardan birinde istenen düzeyde sonuç almış/kazanmış öğrenciler;
a)Uyum,
b) destek Eğitimi (İletişim Becerileri, Grupla Çalışma Teknikleri, Öğrenme Yöntemleri, Problem Çözme Teknikleri, Bilimsel Araştırma Teknikleri, Yabancı Dil, Bilgisayar, Sosyal Etkinlikler),
c) Bireysel Yetenekleri Fark Ettirme,
ç) Özel Yetenekleri Geliştirme,
d) Proje Üretimi alanlarında düzenlenmiş eğitim programlarına alınırlar.
Bu programlarda öğrenciler kendi öğrenme hızına göre ilerler. Öğrenciler program aşamalarındaki performans, istek, gayretli olmalarına ve devamlarına bağlı olarak eğitimlerine liseyi bitirene kadar devam edebilir.

Programların uygulanmasında okuldan tamamen farklı özel eğitim yöntem ve teknikleri, özel materyaller ve özel eğitim ortamları kullanılır. Bilsemlerde bireysel eğitim esas olmakla birlikte öğretmen, mekan vb. kısıtlıklar nedeniyle çoğunlukla 3-5 kişilik küçük gruplarla eğitim yapılır. Bilim ve Sanat Merkezlerindeki eğitim, öğrencilerin örgün eğitimlerinden farklı olarak gerçekleştirilir. Okullarında sabahçı olan öğrenciler Bilsem’de öğleden sonra, öğlenci olanlar da Bilsem’de sabahçı olarak eğitim alırlar. Okullarında tamgün olanlar ise Bilsem’de hafta sonlarında eğitim alırlar.

Okullarında öğrenciler geçer not alma ve sınavlara hazırlanma amacıyla hareket ederken, Bilsem’in yapısında sınıf geçme, not alma vb. amaçlar yer almaz. Bunun yerine süreç odaklı, proje tabanlı öğretim modeliyle öğretim sağlanır ve öğrencilerin istenilen niteliklere uygun projeler gerçekleştirmeleri beklenir.

Ankara Yenimahalle’de ikamet etmekteyim. Torunum Ömer Baha 2.sınıfta Bilsem sınavında başarı göstermiş ve 3.sınıfta Yenimahalle Bilsem öğrencisi olmuştur. Esas bölümünün dışında diğer alanlardaki dersleri de seçip derslerine girebilmektedir. Bu vesileyle zaman zaman okula Baha’yı götürdüğümde, veli bekleme salonundaki kütüphanede var olan ve Bilsem ile ilgili yazılmış kitap ve dergilerdeki yazılanları inceleme fırsatım oldu. Okulların ve özel yetenekli öğrencilerin yayınlanmış başarılarını okudum. Çok özel ve güzel başarılı öğrencilerin var olduğuna şahit oldum. Özel yeteneklere sahip öğrencilerin farklılıklarını bu okullar ortaya çıkarıyor. Ve özel yeteneklerini geliştiriyor.

Yenimahalle Bilsem’de yapılan çalışmaların da bir sergisini oluşturdular ve gidip izleme fırsatı bulduk. Zaman zaman yapılan çalışmaların yarışması da yapılmakta. Bu yılki sergide üç öğrencinin çalışması Türkiye birincisi olmuş ve üstün yetenekli öğrenciler arasında Japonya’da yapılacak olan yarışmaya katılma hakkını elde etmişler.

Bilsem Anamur’da yok. Ancak Anamur öğrencilerinden bu sınavlarda başarı gösterenler Silifke Bilsem’e kendi imkanları ile hafta sonlarında katılabilmektedir.
Hoş kalın. Ağustos 2018, Anamur. İsmet Kadıoğlu.