Bir devletin itibarı neyle ölçülürmüş?
Nihayet açıklandı da anladık.
Saraylarla, bir de gösterişli uçaklarla.
Yüzlerce korumayla dolaşan devlet büyükleriyle.
Yol boylarına ters L şeklinde dizilmiş goygoycularla.
Atanmış vekillerle,
El pençe divan duran vezirlerle…
Uzat, uzatabildiğin kadar.
Nasıl olsa şirazesi kaçmış.
Oysa itibarlı ülkelerde ölçüler değişiktir.
Yönetenler için mütevazı yaşam.
Yöneten ve yönetilenler için her şeyden önce adalet.
Dürüst yönetim, açık toplum, açık hesap.
Halkın parasına ve değerlerine titreyiş
Sorgulama kültürüne tahammül.
Özgürlükler…
İtibar diyorsan,
Dünya hasılasına kattığın değerle ölçülür.
Halkının refahıyla,
Sanatta, edebiyatta, bilimde aldığın mesafeyle.
İnsanlık için ürettiğin değerlerle.
Bunlar yoksa;
Dünya hasılasına kattığın değer yüzde beşi bile bulmuyorsa,
Halkının büyük çoğunluğu açlık sınırında,
Bir o kadarı yoksulluk sınırında yaşıyorsa.
İş kazalarında işçiler madenlere gömülüyor, cesetleri bile çıkarılamıyorsa,
Nahak yere öldürülen gençlerin hesabı sorulamıyorsa,
İnsanlar, bir avuç bulgur ve makarnaya vicdanlarını kiralar hale gelmişse.
Hırsızlıklar, yolsuzluklar ayyuka çıkmışsa.
Kutulardan kasalardan çalıntı paralar fışkırıyorsa,
Buna itibar denmez, inkiraz (çökütü) denir.
Osmanlı büyük bir imparatorluktu.
600 yıl yaşadı, altı ayda tarihe karıştı.
Son padişahların yaptırdıkları saraylar da görkemliydi.
Ama devletin itibarı sıfırlanmıştı.
Borç paralarla elde edilen bu ihtişam Galata Bankerlerini semirtti,
Devleti düyun-u umumiye mahkûm etti.
Borçlarını temizlemek de Cumhuriyet’e düştü.
Hitler’in, Mussolini’nin, Çavuşesku’nun,
Çar II. Nikolay, Marie Antoinette ve pısırık kocası 26. Louis’in sarayları da muhteşemdi.
Sonuç?
Hepsi saraylarında öldüler.
Ancak, hiç birisi eceliyle ölmedi.
Elbet, saraylar da, uçaklar da sonraki yöneticilere kalacak.
Çok doğru.
Paralar sıfırlanır da, saraylar sıfırlanmaz.
